Once Upon A Time In The West
(Bir Zamanlar Batıda)
imdb:88 Top250/19
* - Biliyor musun Jill bana annemi hatırlatıyorsun... Alameida'nın en iyi orospusuydu ve gelmiş geçmiş en iyi kadını... Babam her kimse, bir saatliğine veya bir aylığına da olsa mutlu bir adam olmuş olmalı...
* işçilere içki dağıt... biri pandik atarsa hiçbişii olmamış gibi davran
Ve Fonda ile beraber oldukları sahne filmin TRT sonunu getirmiş...
Bu film ile birlikte üç konuya değinmek istiyorum:
Farklı Bir Sansür
Doğuda Pusu Kurulur Batıda Düello Yapılır
Delikanlı Oyuncu Kötü Adamı oynamaz
Farklı Bir sansür:
Sergio Leone üstadımız benim en sevdiğim yönetmendir, kendisi gene Japonya'nın efsane sinemacısı Akira Kurosawa dehasının Yojimbo eserini samuray yerine, kovboy koyarak ve işin içine italya kökenli bir kelime olan "düello"yu yerleştirerek Spagetti Western'in ilk filmini çeker... (Yojimbo hikayesi daha sonra bir de Mafya türevi çekilmiştir, Bruce Willis oynadığı Last Man Standing) Ardından bu gazıyla "Bir avuç dolar için" ve "iyi kötü çirkin"i çeker...
Hollywood samuray hikayelerini kovboy filmlerine çekmeyi hep yapmış örneğin: Shichinin no samurai Yedi Samuray'ı, The Magnificent Seven Yedi Silahşörler olarak çekmiş bi de bunun daha sonra onlarca varyasyonunu yaparak suyunu çıkarmıştır... (imdb'de sörç ettiğinizde ondan fazla film çıkıyor) Hollywood'un bunu dibine kadar sömürdüğünü şurdan anlayabilirsiniz: japonlar için büyük bir mertlik ve erkeklik göstergesi olan samurai kültüründe en büyük tabu olabilecek eşcinselliği bir filmle aktarmış: Gohatto, hemen hollywood ibne kovboyları filmini çekmiş: Brokeback Mountain ... Stephen Chow'da en doğrusunu yapmış ve bunu güzelce "ti" ye almış: Kung fu (2004)
Gördüğünüz gibi bu kovboy denilen olay, uzak doğunun hikayeleriyle şekillenmiş, batının erdemli deüello kültürüyle süslenmiş sentez bir tema... (spagetti westernden önceki kovboy filmlerin çoğu kızılderili katliyamlarının üstünü kapatmak için yapılmış yalan filmler... Bunun üstadı John Ford'un günah çıkardığı filmi izlemek lazım... Ha iyi örnekler yok mu: Kahraman Şerif; Posta Arabası; Ox-bow olayı, gibi şah eserler de var ama bu diğerlerinin kötü niyetini örtmüyor)
Sergio Leone spagetti vestern'in piri, üstadı... Pekii bu üstadın ben en önemli ikinci western'i "Once Upon A Time In The West" Bir Zamanlar Batı'dayı ve en son çektiği spagetti western'i "A Fistful of Dynamite"'i neden hiç izleyemedim...
İşte şimdi TRT ye sokucam çevircem... Benim sinema kültürümün temelini tabi ki olanaksızlıklardan dolayı TRT belirlemiştir... Benim tüm yaşıtlarımınkini de... Orada duran adamın, film seçicinin vicdanına kalmışsın... Bu kadar iyi bildiğimiz Sergio Leone westerlerinden bu iki film TRT'de zamanında niye oynamamıştır gözüyle izledim bu iki filmi de:
Bir Zamanlar Batıda filminde hatun'un orospu olması ve buna dair diyalog ve sahnelerin bol olması, Bir Avuç Dinamit filminde ise kominizm propagandası yapılması TRT yi rahatsız etmiş olmalı...
Aynı mimvalden yola çıkarak sinema tarihinin en komik filmleri arasına 3 filmini her zaman sokabilen Monthy Pitton ekibinden bi haber olmamızı da TRT nin örümcek ağı kafasına borçluyuz... Ben bu filmleri izlemek için yanıp tutuşmuş ve Komedi Film Festivalinde izleme şansı bulmuştum... Ancak ve ancak haberdar olduktan 10-15 yıl sonra...
Allah razı olsun istanbul Film Festivali sayesinde de, Arabistanlı Lawrence, Elia Kazan'ın istanbul'u anlattığı Amerika Amerika filmlerini izledim... Şimdilik öfkemi kusayım bundan sağlam bir yazı çıkarcam...
Türk Sineması Hödüklükleri
Pusu - Düello: Bizi bize anlatırkan ne güzel tespitlerde bulunur Çetin Altan, içimiz acır hak verirken... Mevki sahibi olmakla, meslek sahibi olmanın farkını anlatırken mesela... Bunlardan biri de: Doğuda pusu kurulur, batıda düello yapılır... Aklıma hemen "aşaa kahveden arkadaşları çağırmak" veya mekana "bir kamyon dolusu adam getirmek" gibi avam hikayeler geliyor... Ama bakıyorum bizim filmlerimize... Aha da biz işte... Hep bir pusu hikayesi... Kurtlar Vadisi tamamen "Pusu" zaten... Bu Puslu sinemadan da arınamadık gitti...
Delikanlı Adam Kötü'yü oynamaz:
Bu filmde sinema tarihinin en düzgün adam rollerine çıkan Henry Fonda, bir pisliği oynamış... Bu tür çok film var kötü adamı star'ın oynadığı... Biz buna da cesaret edememişiz be kardeşim... Ama bak ne güzel bir şey... Hem sürekli Erol Taş'ı kötü adam olarak oynatısan tabi adamı pusuya düşürüp taş yağmuruna tutarlar... Ya dedidiğimi anladınız işte...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder